ผู้ค้าปลีกที่ส่งออกผลไม้ต้องตื่นตัวอีกครั้ง เนื่องจากหน่วยงานกำกับดูแลด้านการตลาดของจีน (State Administration for Market Regulation: SAMR) ออกข้อกำหนดด้านบรรจุภัณฑ์ที่เกินความจำเป็นสำหรับสินค้าเกษตรที่รับประทานสด (GB43284-2023) ซึ่งเป็นมาตรฐานบังคับระดับชาติฉบับแรกที่มุ่งเน้นไปที่ข้อกำหนดทางเทคนิคและการกำหนดบรรจุภัณฑ์ที่เกินความจำเป็นสำหรับสินค้าเกษตรที่บริโภคได้ 5 ประเภทหลัก ได้แก่ ผัก (รวมเชื้อราที่กินได้) ผลไม้ เนื้อสัตว์และเนื้อสัตว์ปีก ผลิตภัณฑ์ประมง และไข่ โดยมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 เมษายน 2567 ทั้งนี้ กำหนดระยะเวลาเปลี่ยนผ่าน 6 เดือน และกำหนดว่า “สินค้าเกษตรรับประทานสดที่ผลิตหรือนำเข้าก่อนวันที่มีผลบังคับใช้ สามารถจำหน่ายได้จนกว่าสินค้าจะหมดอายุ (end of the shelf life)” โดยมีประเด็นสำคัญ 3 ประเด็น ดังนี้
1. อัตราส่วนพื้นที่ว่างระหว่างบรรจุภัณฑ์ (interspace ratio) ควรมีพื้นที่ว่างด้านบน 10% - 25%
| หมวดหมู่ | น้ำหนักสุทธิ (m) | อัตราส่วนระหว่างพื้นที่ (%) |
| ผัก (รวมเชื้อราที่กินได้) |
≤1 ≥1 |
≤25 ≤20 |
| ผลไม้ |
≤1 1<m≤3 >3 |
≤20 ≤15 ≤10 |
| เนื้อสัตว์และเนื้อสัตว์ปีก |
≤1 1<m≤3 >3 |
≤20 ≤15 ≤10 |
| ผลิตภัณฑ์ประมง |
≤1 >1 |
≤25 ≤20 |
| ไข่ |
≤3 >3 |
≤20 ≤15 |
หมายเหตุ 1. ตารางนี้ไม่ได้บังคับใช้กับสินค้าที่มีบรรจุภัณฑ์เพียงชิ้นเดียว
2. หากในบรรจุภัณฑ์มีสินค้าเกษตรที่รับประทานสดได้ตั้งแต่สองชนิดขึ้นไป น้ำหนักสุทธิคือผลรวมของสินค้าเกษตรทั้งหมดในบรรจุภัณฑ์ และข้อกำหนดของอัตราส่วนพื้นที่ว่างของบรรจุภัณฑ์กับน้ำหนักสุทธิต้องสอดคล้องกัน
2. จำนวนชั้นบรรจุของผลิตภัณฑ์
| หมวดหมู่ | จำนวนชั้น |
| ผัก (รวมเชื้อราที่กินได้) | ≤3 |
| ผลไม้ | ≤4 |
| เนื้อสัตว์และเนื้อสัตว์ปีก | ≤4 |
| ผลิตภัณฑ์ประมง | ≤4 |
| ไข่ | ≤3 |
3. ต้นทุนบรรจุภัณฑ์ทั้งหมดต่อราคาขาย
| หมวดหมู่ | ราคาขาย (หยวน) | ต้นทุนบรรจุภัณฑ์ต่อราคาขาย (%) |
| ผัก (รวมเชื้อราที่กินได้) | - | ≤20 |
| ผลไม้ | - | ≤20 |
| เนื้อสัตว์และเนื้อสัตว์ปีก |
≤100 >100 |
≤20 ≤15 |
| ผลิตภัณฑ์ประมง |
≤100 >100 |
≤20 ≤15 |
| ไข่ |
≤100 >100 |
≤20 ≤15 |
หมายเหตุ 1. วัสดุบรรจุภัณฑ์ไม่ควรใช้วัสดุที่มีมูลค่า เช่น โลหะมีค่า ไม้มะฮอกกานี ฯลฯ
2. สตรอว์เบอร์รี่ เบย์เบอร์รี่ โลควอท เนื้อสัตว์และเนื้อสัตว์ปีก ผลิตภัณฑ์ประมง มีราคาขายมากกว่า 100 หยวน อัตราส่วนต้นทุนบรรจุภัณฑ์ทั้งหมดต่อราคาขายไม่ควรเกิน 15%
การบรรจุผลไม้ด้วยวัสดุบรรจุภัณฑ์เป็นการช่วยถนอมและป้องกันผลไม้เสียหายระหว่างการขนส่ง แต่ช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา มีการใช้บรรจุภัณฑ์อย่างสิ้นเปลืองมากขึ้น โดยออกแบบให้มีความสวยงาม ขนาดใหญ่ขึ้น เพื่อช่วยเพิ่มมูลค่าให้กับสินค้าและดึงดูดผู้บริโภค ซึ่งจะก่อให้เกิดขยะและสร้างมลพิษต่อสิ่งแวดล้อม
ทั้งนี้ กระทรวงเกษตรและกิจการชนบทของจีนหวังว่ามาตรการดังกล่าวจะช่วยลดการใช้วัสดุบรรจุภัณฑ์ที่สิ้นเปลืองและปัญหาด้านสิ่งแวดล้อม รวมถึงราคาที่ผู้บริโภคที่ต้องจ่ายแพงขึ้น โดยส่งเสริมให้ผู้บริโภคซื้อสินค้าอย่างมีสติและไม่ซื้อสินค้าที่ห่อบรรจุภัณฑ์มากเกินไป
สามารถศึกษารายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ https://fas.usda.gov/data/china-national-standard-requirements-restricting-excessive-packaging-fresh-edible-agricultural
ที่มา : Fresh Plaza สรุปโดย : มกอช.
