โรคนิวคาสเซิลสายพันธุ์รุนแรง (Virulent Newcastle Disease) เป็นโรคที่เกิดจากเชื้อไวรัส ติดในสัตว์ปีกต่าง ๆ ทั้งนกที่อาศัยในธรรมชาติ หรือนก เป็ด ห่าน และไก่ ที่มนุษย์เลี้ยง ทั้งในฟาร์มรายย่อยและรายใหญ่ สร้างความเสียหายได้หลายระดับตั้งแต่ไม่แสดงอาการจนถึงทำให้สัตว์ตายอย่างรวดเร็ว
ช่วงปีที่ผ่านมาเกิดการระบาดของโรคนิวคาสเซิลในสัตว์ปีกเป็นจำนวนมากและรวดเร็วทั่วรัฐแคลิฟอร์เนียของสหรัฐอเมริกา ทำให้หน่วยงานควบคุมโรคสัตว์ทั้งระดับรัฐบาลกลางและระดับมลรัฐต้องเข้าร่วมมือกันดำเนินมาตรการป้องกันการแพร่ระบาดของโรค จนสำเร็จไม่พบการติดเชื้อเมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2563 ที่ผ่านมา จึงมีการถ่ายโอนพันธกิจในการควบคุมดูแลโรคระบาดนี้ลงสู่หน่วยงานระดับมลรัฐเท่านั้น แต่ยังคงมาตรการป้องกันโรคระบาดต่อไปโดยการให้ความรู้และฝึกอบรมผู้เลี้ยงและปฏิบัติงานใกล้ชิดสัตว์ปีก ตลอดจนผู้ค้าสัตว์และอาหารสัตว์ให้ดำเนินการอย่างเหมาะสม เพื่อเฝ้าระวังและควบคุมโรค ทั้งนี้โรคดังกล่าวมักไม่ติดผ่านการบริโภคผลิตภัณฑ์สัตว์ปีกที่ปรุงสุก แต่อาจติดในผู้ปฏิบัติงานใกล้ชิดสัตว์ปีกได้
โรคนิวคาสเซิลนี้มีการระบาดในประเทศไทยเช่นกัน ซึ่งอาจสร้างความเสียหายรุนแรงต่อกิจการเลี้ยงสัตว์ปีกได้ โดยโรคอาจติดมาจากนกธรรมชาติที่เป็นโรคผ่านการสัมผัสสารคัดหลั่ง ผู้เลี้ยงจึงควรระมัดระวังและปฏิบัติตามหลักสุขอนามัยที่ดีในการเลี้ยง และหากสังเกตพบสัตว์เลี้ยงมีอาการผิดปกติต้องแจ้งให้ปศุสัตว์ในพื้นที่ทราบทันทีเพื่อควบคุมโรคระบาดที่อาจเกิดขึ้นได้ ทั้งนี้ศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับโรคนิวคาสเซิลได้ใน http://niah.dld.go.th/th/AnimalDisease/fowl_ND.htm
ที่มา : https://www.foodsafetynews.com/ สรุปโดย : มกอช.