ข้อขัดแย้งการค้าระหว่างรัสเซียกับโปแลนด์

               ตามที่รัสเซียได้ระงับการนำเข้าสินค้าเนื้อสัตว์จากโปแลนด์ตั้งแต่วันที่ 11 พฤศจิกายน 2548 โดยให้เหตุผลว่า โปแลนด์ฝ่าฝืนกฎระเบียบทางสุขอนามัยสัตว์ โดยทางการโปแลนด์ปฏิบัติงานหละหลวมปล่อยให้มีการลักลอบการส่งออกเนื้อสัตว์เถื่อน รวมทั้งปลอมแปลงเอกสารใบรับรองการส่งออกสินค้าเนื้อสัตว์ไปยังรัสเซีย

               นาย Maros Kyprianou กรรมาธิการยุโรปด้านสาธารณสุขและการคุ้มครองผู้บริโภคกล่าวต่อคณะที่ประชุมสภามนตรีเกษตรยุโรปครั้งล่าสุดว่า การที่รัสเซียยังคงห้ามนำเข้าสินค้าเนื้อสัตว์จากโปแลนด์อยู่ในขณะนี้เป็นการกระทำที่ไร้เหตุผลและถือเป็นการกีดกันทางการค้า โดยถือว่า ขณะนี้ปัญหาที่เกิดขึ้นมิได้เกี่ยวข้องกับประเด็นความปลอดภัยด้านสุขอนามัยและสุขอนามัยสัตว์ หากขยายวงกว้างกลายเป็นปัญหาการเมืองระหว่างกัน และได้ส่งสัญญานไปยังเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบด้านปศุสัตว์ของรัสเซียแล้วว่าสมควรแก่เวลาแล้วที่รัสเซียจะต้องพิจารณาผ่อนปรนการระงับการนำเข้าเนื้อสัตว์จากโปแลนด์

               โปแลนด์ส่งสินค้าเกษตรและอาหารไปยังรัสเซียปีละ 347 ล้านยูโร (หรือ 17,350 ล้านบาท) และเป็นหนึ่งในประเทศหลักของสหภาพยุโรปที่ส่งเนื้อสัตว์เข้าไปจำหน่ายยังรัสเซีย รวมทั้ง เยอรมนี ไอร์แลนด์ อิตาลี เนเธอร์แลนด์ โปแลนด์ และสาธารณรัฐเช็ก อย่างไรก็ตามตั้งแต่เดือนเมษายน 2546 เป็นต้นมา รัสเซียได้ออกมาตรการปรับใช้ระบบโควตานำเข้า (Tariff Rate Quotas : TRQs) สินค้าเนื้อสัตว์กับกลุ่มประเทศสหภาพยุโรป(โควตาปี 2546 – 2552)

               ที่ผ่านมารัสเซียประเด็นข้อขัดแย้งทางการค้ากับสหภาพยุโรปมาโดยตลอด เช่น
                       - 1 มิถุนายน 2547 ได้ระงับการห้ามนำเข้าเนื้อสัตว์จากทุกประเทศสมาชิกสหภาพยุโรปเพราะต้องการให้สหภาพยุโรปปรับรูปแบบของแบบฟอร์มใบรับรองสัตวแพทย์เป็นแบบฟอร์มกลางเพียงแบบฟอร์มเดียว
                       - ต้นเดือนเมษายน 2548 รัสเซียได้ขอให้มีการเปลี่ยนแบบฟอร์มใบรับรองสุขอนามัยพืชให้เป็นใบรับรองกลางเพียงฉบับเดียว
                       - เดือนพฤศจิกายน 2548 รัสเซียได้ระงับการห้ามนำเข้าเนื้อสัตว์จากโปแลนด์
                       - ต้นปี 2549 รัสเซียยังได้ระงับการนำเข้าผักและผลไม้จากโปแลนด์อีกด้วยเช่นกัน
                       - ล่าสุดได้ระงับการนำเข้าเนื้อปลาซัลมอนจากนอร์เวย์ โดยระบุว่ามีสารโลหะหนักตกค้างอยู่ถึง 18 เท่าของค่า MRL ซึ่งเมื่อทางการนอร์เวย์ตรวจสอบแล้วพบว่า ไม่เป็นความจริง

               เป็นที่น่าสังเกตว่า เรื่องนี้อาจมีประเด็นด้านการเมืองและข้อต่อรองทางการค้าแอบแฝงอยู่ด้วย เพราะโปแลนด์เป็นหนึ่งในประเทศมีมาตรฐานด้านความปลอดภัยอาหารที่เข้มงวดมาก การเปิดกรณีพิพาทของรัสเซียต่อประเทศคู่ค้าสำคัญในลักษณะเช่นนี้มักมีข้อต่อรองทางการค้าหรือการเมืองตามมาเสมอ กรณีล่าสุดคือรัสเซียไม่พอใจสหภาพยุโรปต่อการเข้ามาพัวพันหนุนหลังยูเครนกรณีที่รัสเซียประกาศขอขึ้นราคาค่าแก๊ซธรรมชาติกับยูเครนสูงถึง 5 เท่าจากราคาเดิม เมื่อต้นเดือนมกราคม 2549 ที่ผ่านมา

สำนักงานที่ปรึกษาการเกษตร ประจำสหภาพยุโรป กระทรวงเกษตรและสหกรณ์