สถานการณ์ในมหาสมุทรวิกฤตหนัก สัตว์ทะเลลดฮวบกว่าที่คิด เป็นที่น่าห่วงว่าสิ่งมีชีวิตหลายสายพันธุ์อยู่ในสภาวะเสี่ยงสูญพันธุ์อย่างไม่เคยเกิดมาก่อนในประวัติศาสตร์มนุษย์ ซึ่งเป็นผลพวงจากการประมงเกินขนาด มลภาวะ และภาวะโลกร้อน
รายงานสถานการณ์ทางทะเลล่าสุดจากการรวมตัวกันของนักวิชาการหลากหลายสาขา ทั้งนักนิเวศวิทยาแนวปะการัง นักพิษวิทยา และนักวิชาการประมง ในการประชุมที่จัดขึ้นโดยโครงการสากลว่าด้วยสถานการณ์มหาสมุทร (International Programme on the State of the Ocean, IPSO) ระบุว่า การประมงเกินขนาด มลภาวะและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ได้ส่งผลกระทบในแบบที่เราไม่เคยตระหนักมาก่อน และผลกระทบกำลังย้อนกลับมายังมนุษย์
นอกจากนี้ ยังมีอัตราเร่งในการเปลี่ยนแปลงอื่นๆ เช่น การละลายของแผ่นน้ำแข็งที่กรีนแลนด์และแอนตาร์กติก ระดับน้ำทะเลที่เพิ่มสูงขึ้น และการปล่อยก๊าซมีเทนที่ถูกกักเก็บไว้ที่ก้นทะเลมากขึ้น แต่สิ่งที่นักวิทยาศาสตร์กังวลมากกว่านั้น คือ รูปแบบที่ปัญหาต่างๆ ที่ส่งผลเสริมกัน จนคุกคามสิ่งมีชีวิตทางทะเลมากขึ้น ตัวอย่างเช่น การพบอนุภาคพลาสติกเล็กๆ ที่มีสารพิษติดแน่นอยู่ที่ก้นทะเล ทำให้ปริมาณสารพิษในก้นทะเลมากขึ้น และปลาที่อยู่ในน้ำลึกก็รับสารพิษไปด้วย
อนุภาคพลาสติกยังช่วยลำเลียงสาหร่ายจากจุดหนึ่งไปยังอีกจุดหนึ่ง ทำให้เกิดปรากฏการณ์การแพร่กระจายของสาหร่ายที่เป็นพิษอย่างรวดเร็วหรือปรากฏการณ์สาหร่ายสะพรั่ง (algal bloom) เพิ่มขึ้น ซึ่งปรากฏการณ์นี้ยังเป็นผลจากปุ๋ยในพื้นที่เกษตร ซึ่งไหลทะลักลงไปปนเปื้อนน้ำทะเลอีกด้วย นอกจากนี้การเป็นกรดของน้ำทะเล อุณหภูมิที่สูงขึ้น มลพิษจากท้องถิ่น และการประมงเกินขนาด ได้ส่งผลเสริมกันในการคุกคามแนวปะการังมากขึ้น โดย 3 ใน 4 ของแนวปะการังทั่วโลกกำลังเสี่ยงต่อการลดลงอย่างรุนแรง
สำนักข่าวบีบีซี ระบุว่า โลกผ่าน การสูญพันธุ์ ครั้งใหญ่มาแล้ว 5 ครั้ง โดยมีสาเหตุจากเหตุการณ์ทางธรรมชาติอย่างอุกกาบาตพุ่งชนโลก แต่ตอนนี้มีการพูดถึงบ่อยครั้งว่า การสูญพันธุ์ครั้งใหญ่ต่อไปจะเป็นผลจากการกระทำหลายๆ อย่างของมนุษย์ แม้รายงานของIPSO สรุปว่ายังเร็วเกินไปที่จะกล่าวเช่นนั้น แต่ก็มีแนวโน้มว่าจะเกิดขึ้นได้และเกิดขึ้นเร็วกว่าคาบการสูญพันธุ์ใหญ่ทั้งหมดที่ผ่านมา
ศาสตราจารย์โรเจอร์ จากมหาวิทยาลัยออกฟอร์ด ผู้อำนวยการฝ่ายวิทยาศาสตร์ของโครงการ IPSO กล่าวว่า สิ่งที่เราเผชิญอยู่นี้ เป็นสิ่งที่ไม่เคยพบในข้อมูลที่ได้จากฟอสซิล สิ่งแวดล้อมปัจจุบันเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็วมาก และจนโลกของเรามีความหลากหลายทางชีวภาพมากที่สุด แต่อัตราการสูญพันธุ์ในตอนนี้ก็สูงกว่าสิ่งที่เกิดขึ้นในอดีตมาก และสิ่งที่เราเผชิญอยู่นี้คือเหตุการณ์สูญพันธุ์ครั้งใหญ่ระดับโลกอย่างแน่นอน
ในรายงานของ IPSO ระบุอีกว่า เหตุการณ์สูญพันธุ์ครั้งใหญ่ก่อนหน้านี้สัมพันธ์กับแนวโน้มที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน ทั้งการที่วัฏจักรคาร์บอน (carbon cycle) ถูกรบกวน ความเป็นกรดของน้ำทะเล และการลดลงของออกซิเจนในน้ำทะเลหรือที่เรียกว่า ไฮโปเซีย (hypoxia) และระดับคาร์บอนไดออกไซด์ที่มหาสมุทรดูดซับยังสูงกว่าระดับที่พบในยุคการสูญพันธุ์ครั้งใหญ่ของสัตว์น้ำเมื่อ 55 ล้านปีก่อน หรือระหว่างสมัยพาลีโอซีน-อีโอซีน (Paleocene-Eocene) ในมหายุคซีโนโซอิก (Cenozoic)
